Presentatie, verslag + Q&A Geranne Lautenbach

[Theone Joostensz]

Geranne Lautenbach, juridisch adviseur bij onder meer Twiin, hield een presentatie over hoe het Twiin Afsprakenstelsel zich verhoudt tot CumuluZ. Haar verhaal rustte op vier pijlers:

• Wat is Twiin?
• Waarom het Twiin Afsprakenstelsel?
• Hoe werkt Twiin?
• Twiin & CumuluZ

Wat is Twiin?
Twiin is een samenwerkingsverband waarin zorgaanbieders, leveranciers en partners werken aan het Twiin Afsprakenstelsel. Belangrijk om te benadrukken is dat Twiin geen infrastructuur is, dus niet te verwarren met het Twiin Portaal.
Het Twiin Afsprakenstelsel is een set samenwerkingsafspraken voor het veilig en betrouwbaar delen en beschikbaar maken van gezondheidsgegevens met een generiek en een specifiek deel. Het generieke deel bevat onder andere het Vertrouwensmodel waar alle zorgaanbieders op kunnen aansluiten middels het één handtekeningprincipe. Met het Vertrouwensmodel en de keuzes die Twiin maakt voor de invulling, is een technische kern geschreven. Deze bestaat uit de uitwerking in Volume 1 van 4 push en pull (FHIR en SOAP) uitwisselpatronen en uitwisselpatronen voor de generieke functies. Volume 2 behelst de Twiin Technical Agreements en de daarbij horende transacties (dit volume is met het oog op internationale leveranciers in het Engels geschreven). In volume 3 komen de metadata aan bod. De implementatiewijzers van de zorgtoepassingen zijn gebaseerd op de technische kern.

Er is ook een specifiek deel: de BgZ en beeldbeschikbaarheid zijn de zorgtoepassingen die het verst gevorderd zijn – tevens zijn dat de eerste zorgtoepassingen onder de Wegiz die interoperabel uitgewisseld moeten worden straks.
Twiin is voor allerlei verschillende zorgtoepassingen te gebruiken om uit te wisselen. In eerste instantie alleen tussen zorgaanbieders. Het is echter zo opgeschreven dat in de toekomst ook andere deelnemers kunnen aansluiten. Met andere woorden: Twiin is opschaalbaar.

Waarom het Twiin Afsprakenstelsel?
Het Vertrouwensmodel is de kern van het Afsprakenstelsel: het beroepsgeheim en de privacy van de patiënt moeten immers ook geborgd worden tijdens het uitwisselen tussen zorgaanbieders. Uit de NEN-normering volgt dat je verschillende afspraken moet maken over identificatie, autorisatie en authenticatie voordat je uit kunt wisselen. De norm bepaalt echter niet hoe je uitwisselt of hoe alles met elkaar in samenhang werkt. Dat is het doel van het Twiin Afsprakenstelsel: het toepasbaar maken en ervoor zorgen dat alle zorgaanbieders dit op dezelfde manier doen zodat je de verschillende zorgnetwerken en voorzieningen (waaronder ook platformen als Cumuluz) met elkaar kunt verbinden.

Het is nu zo dat zorgaanbieders verschillende afspraken maken met elkaar over het uitwisselen van gegevens. Er zijn zowel verschillen wat betreft de inhoud als wat betreft de vorm van de afspraken. Daarom willen we toe naar één afsprakenstelsel dat schaalbaar is en waarbij elke partij slechts één keer hoeft te tekenen. Regionale afspraken, losse afsprakenstelsels en individuele contracten: laat die opgaan in één format met één overeenkomst. Dit kan geleidelijk aan gebeuren: als zorgaanbieder kun je aansluiten en je committeren om je te laten valideren. Als iedereen uiteindelijk gevalideerd is, kan er landelijk worden uitgewisseld.

Hoe werkt Twiin?
Twiin kent een aantal verschillende rollen in het Twiin Afsprakenstelsel: deelnemer, dienstverlener, beheerder en leverancier. De deelnemers wisselen gegevens met elkaar uit via een gevalideerd Twiin Knooppunt (GtK), zoals een applicatie. Leveranciers kunnen zich ook verbinden met het afsprakenstelsel. Soms heeft, naast de leverancier, ook een aparte beheerder een rol.
De deelnemers worden begeleid door een dienstverlener, een kennispartner die hen helpt en wegwijs maakt in het afsprakenstelsel. Ook organiseert Twiin overlegtafels waarin de verschillende partijen met elkaar overleggen. Op die manier hebben zij invloed op de ontwikkeling en de implementatie van het Twiin afsprakenstelsel.

Twiin & CumuluZ
CumuluZ heeft verschillende mogelijkheden om deel te nemen. Het is een integratieplatform en een infrastructuur, dus CumuluZ zou kunnen meewerken in de rol van GtK leverancier. Ook zou CumuluZ kunnen meedenken over de vereisten waar een GtK aan moet voldoen. Omdat CumuluZ een dataplatform beheert, zou CumuluZ ook kunnen optreden als GtK beheerder. Ook zou CumuluZ input kunnen leveren voor de ontwikkeling van nieuwe zorgtoepassingen die kunnen worden uitgerold via het Twiin Afsprakenstelsel. Partijen die CumuluZ onderschrijven, kunnen ook aansluiten bij Twiin, bijvoorbeeld in de rol van Deelnemer, beheerder of GtK Leverancier. Op die manier kunnen deze partijen zorgen dat ze het Afsprakenstelsel zelf hanteren bij de ontwikkeling van componenten, meepraten aan de overlegtafels en ervoor zorgen dat Twiin nog beter in lijn is met de mooie ontwikkelingen van CumuluZ.


Dit wil je misschien ook lezen
Het Twiin Afsprakenstelsel, wat heb je daar nou aan?

 

[Vraag & Antwoord]

Hoe volwassen is het Twiin Afsprakenstelsel? Hoeveel partijen omarmen het en hebben het getekend?

Voor de RSO’s zien we met name de rol van GTK Dienstverlener weggelegd. Er zijn nu 7 RSO’s aangesloten als GTK dienstverlener, daarmee hebben we al een goede dekking. Ook zijn we in gesprek met gebieden waar nog geen RSO is. Wat deelnemers betreft: we hebben meerdere partijen die hun commitment hebben uitgesproken om over te stappen op de nieuwe Twiin deelnemersovereenkomst. Op verzoek van een aantal zorgaanbieders ontwikkelt Twiin de dienst ketenregie. Die partijen kunnen van die dienst gebruik maken als zij aansluiten bij Twiin door de Deelnemersovereenkomst te tekenen.
Er is ook een aantal leveranciers met wie wij serieuze gesprekken voeren over hun aansluiting bij het Twiin Afsprakenstelsel. Ik verwacht dat dat er meer gaan worden omdat Twiin ook de TA Notified Pull geïncorporeerd heeft in het Afsprakenstelsel. Twiin zal het beheer ervan op zich nemen met instemming van alle partijen die aan die TA hebben meegeschreven. Alle leveranciers die oorspronkelijk hebben meegeschreven aan de TA kunnen meepraten over de doorontwikkeling, maar moeten zich ook aansluiten bij het Twiin Afsprakenstelsel.

 

[Vraag & Antwoord]

Hoe wordt dit bestendigd straks? Blijft het beheer binnen Twiin en wordt Twiin daarmee een entiteit? Of gaat het over naar een andere organisatie?

In de stuurgroep V&V (inmiddels DTO) van 29 juni 2023 is afgesproken dat VZVZ voorlopig een aantal operationele beheertaken oppakt. De eerste beheertaak van het beheer van de deelnemersovereenkomsten is inmiddels bij hen belegd. Waar uiteindelijk het volledige beheer terechtkomt, dat hangt af van de keuzes die nog gemaakt worden in het kader van stelselregie.

 

[Vraag & Antwoord]

Deelname aan het Twiin Afsprakenstelsel is, anders dan de NEN EGIZ normen, op basis van vrijwilligheid. Wat is/wordt dan de status van het Twiin Afsprakenstelsel?

Op het moment dat je de deelnemersovereenkomst of een intentieverklaring hebt getekend, dan heb je jezelf gebonden. Dat is een contractuele afspraak. Overigens is het zo dat de NEN-normering verplicht is als er sprake is van een spoor 2 aanwijzing, maar vooralsnog alleen de normen voor de toepassing zelf. Voor de NEN-normen voor de generieke functies geldt dat nog niet. Dat kan hoogstens indirect via een verwijzing vanuit die andere normen. Met het Twiin Afsprakenstelsel lopen we daarop vooruit en hebben we de kans om er alvast nu voor te zorgen dat we allemaal dezelfde richting uit lopen én een platform hebben om input te leveren zodat die NEN-normen ook aansluiten op wat mogelijk is.

 

[Vraag & Antwoord]

Wat is de scope van het afsprakenstelsel? In het kader van databeschikbaarheid: hoe neemt het secundaire en preventieve doeleinden mee?

In beginsel is er ruimte om ook andere typen zorgtoepassingen te ontwikkelen zodat je ook kunt denken aan zorgtoepassingen voor secundair gebruik. Maar op dit moment hebben we het Twiin Afsprakenstelsel geschreven voor primair gebruik. Dus in de doorontwikkeling is er nog wel wat nodig. Dat gaat stap voor stap.