Vijf vragen aan… Isa van Barneveld

[Theone Joostensz]

Wie zijn de leden van het Kennisplatform Digitale uitwisseling in de zorg en wat houdt ze bezig? In de rubriek Vijf vragen aan… maak je kennis met een aantal van hen. Deze keer stellen we vijf vragen aan Isa van Barneveld, werkzaam bij Zorginstituut Nederland en secretaris en adviseur bij Informatievoorziening Zorg en Ondersteuning (IZO). IZO bestaat uit zeventien partijen die zich inzetten voor gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid in de langdurige zorg en ondersteuning. ‘Databeschikbaarheid is al jaren een belangrijk thema binnen onze sector. Mooi dat dit nu voor de hele zorg wordt opgepakt.’


Wat maakt het werk van IZO nou zo urgent?
‘Er gaat veel geld en aandacht naar gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid binnen de medisch specialistische zorg, de cure, terwijl de care-kant, de langdurige zorg en ondersteuning, vaak over het hoofd wordt gezien. Maar dáár moet het nou juist ook gaan gebeuren, als je kijkt naar de oprukkende dubbele vergrijzing en het groeiende tekort aan zorgmedewerkers die veel te veel tijd kwijt zijn aan administratieve taken. Als we nu niet alle zeilen bijzetten om databeschikbaarheid in de langdurige zorg en ondersteuning te realiseren, dan hebben we straks echt een groot probleem. Ik hou mijn hart soms wel vast, hoor; straks moeten misschien heel veel mensen stoppen met werken om voor hun ouders te zorgen. Als gegevens beschikbaar zijn, blijft er meer capaciteit over voor professionele handen aan het bed en tegelijkertijd worden de nodige mantelzorgers (en cliënten zelf) ondersteund met gegevens. Daarom maakt IZO zich al jaren sterk voor een netwerkmodel voor informatie-uitwisseling in de langdurige zorg en ondersteuning. Dit doen we door onder meer maandelijkse sessies te organiseren voor leden van het Platform IZO en een jaarlijkse bijeenkomst voor iedereen die zich bezighoudt met gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid binnen onze sector.’

IZO bezigt regelmatig de term ‘netwerkperspectief’. Wat is het, en hoe draagt het bij aan de oplossing?
‘Onze focus ligt inderdaad al een tijd op het netwerkperspectief. Dat is een informatiekundige visie waarin centraal staat dat gegevens één keer worden ingevoerd en daarna beschikbaar zijn vanuit de bron voor meervoudig gebruik. Netwerkperspectief is de weg om tot databeschikbaarheid te komen, ook daar wordt in de langdurige zorg en ondersteuning al heel lang aan gebouwd. Mooi dat databeschikbaarheid nu voor de hele zorg wordt opgepakt.’

Kun je wat vertellen over de uitdagingen binnen jullie sector?
‘Het veld is groot en divers, er werken heel veel programma’s en partijen actief aan databeschikbaarheid. De uitdaging is om door de bomen het bos te blijven zien en om de dingen in samenhang met elkaar te doen. Als IZO proberen we het overzicht te bewaken en ervoor te zorgen dat het wiel niet telkens opnieuw wordt uitgevonden. Je kunt beter allemaal kiezen voor een bepaalde informatiestandaard of architectuuroplossing in plaats van dat je een wildgroei aan applicaties krijgt. Die wildgroei is al enigszins ontstaan, en om dat allemaal op één lijn te krijgen, is wel een uitdaging.
Ook is er veel diversiteit binnen de care. Een aantal grote partijen is al heel ver met het realiseren van databeschikbaarheid. Maar er zijn ook heel veel kleine aanbieders, zoals de zorgboerderij om de hoek met drie medewerkers die nog op een kladblok registreren. Die heeft nog een lange weg te gaan.’

Elk jaar organiseert IZO een KennisJam. Wat moet ik me daarbij voorstellen?
‘Tijdens de KennisJam, waar zo’n 150 deelnemers op afkomen, gaat het om netwerken en om het inbrengen en halen van kennis. Centraal onderdeel zijn de jamsessies waarbij mensen in kleinere groepen kennis uitwisselen en samen nieuwe inzichten creëren over bijvoorbeeld generieke functies, praktijkoplossingen voor avond-, nacht- en weekendzorg, de implementatie van registers en hoe zorgaanbieders keuzes kunnen maken voor de informatievoorziening. Het zijn nadrukkelijk interactieve sessies waarbij gebruik kan worden gemaakt van speelse werkvormen. Dit jaar wordt de KennisJam op vrijdag 11 oktober georganiseerd en is het thema: Netwerkperspectief; hoe dan? Iedereen staat achter deze visie, maar welke stappen moeten we zetten?’

Wat kan de cure leren van de care?
‘Even vooropgesteld dat we allebei van elkaar kunnen leren, is de care op een paar punten al een stuk verder met het realiseren van databeschikbaarheid in de praktijk. Een voorbeeld: het Centrum Indicatiestelling Zorg, CIZ, heeft onlangs het eerste register in de iWlz, de informatiestandaard voor de gegevensuitwisseling binnen de Wet langdurige zorg, in gebruik genomen. Dit betekent dat zorgkantoren cliëntinformatie nu rechtstreeks en veilig bij de bron kunnen ophalen. Een ander voorbeeld is het programma KIK-V dat ervoor zorgt dat verpleeghuizen zorginformatie die toch al wordt vastgelegd in het operationele proces ook kunnen gebruiken ter verantwoording naar externe partijen zoals de NZa, IGJ en ZN. Het gaat hier om bijvoorbeeld kwaliteitsgegevens over geleverde zorg, personeelsgegevens en financiële gegevens. Ongeveer honderd aanbieders zijn succesvol bezig met het implementeren van KIK-V en dat aantal neemt snel toe.’

Heb je ook een vraag aan @Isa van Barneveld? Stel deze in de comments hieronder en tag haar!

Dit wil je misschien ook lezen:
Vijf vragen aan... Lisa van Blokland
Vijf vragen aan... Tonko Wedda
Vijf vragen aan... Gé Klein Wolterink
Vijf vragen aan... Maarten Timmers
Vijf vragen aan... Yoeri Zuidwijk
Vijf vragen aan... Stefan Vinken
Vijf vragen aan... Wikje Muller-Draaistra
Vijf vragen aan... Rob Hoogervorst
Vijf vragen aan... Guido Zonneveld
Vijf vragen aan... Pim Volkert
Vijf vragen aan... Marije van Melle
Vijf vragen aan... Peer Goudswaard